9/11 Loose Change

REKLAMOJENI VEHTEN QË EDHE NE TË REKLAMOHEMI !!!

Basri Çapriqi

Basri Çapriqi
Lindur me 1960 në Anë të Malit-Ulqin.Ka mbaruar gjimnazin në Ulqin, ka studiuar Letërsin Shqipe në Univerzitetin e Prishtinës ku edhe ka magjistruar në Shkencat Filologjike. Është profesor i stilistikës në Fakultetin Filologjik në Prishtin dhe kryetar i PEN Qendrës së Kosovës.
Veprat letrare:
-”Ylli me dy mijë unaza” 1983
-”Në fund të verës” 1986
-”Ma qet gjuhën” 1989
-”Mikrostrukturat e tekstit” 1990
-”Aksidenti i ores shqiptare” 1993
-”Frutat bizare” 1996
-”Përmasat e kontekstit” 1997
-”The Grass On The Window”
PËRKITAZI ME POEZINË

Frutat bizare, Rilindja, 1996, Prishtinë
Profesor Dr. Milazim Krasniqi
 

IDOLATRIA BOLSHEVIKE SHQIPTARE 

Sa është larg Qyteti Stalin nga Mitrovica e Titos

Shqiptarët janë nga popujt që kanë humbur më së shumti njerëz në Luftën e II Botërore, krahasuar me numrin e banorve. Njëzet e tetë mijë  vetëm në Shqipërinë me 2800 km². Një viktimë në çdo një km². Dhe kush do të kishte besuar pas asaj lufte të përgjakshme, në ato ditë te entuziazmit revolucionar komunist se pas gati një gjysmë shekulli lirie ata fitimtarë mbi fashizmin do të jenë humbësit më të mëdhenj të lirisë se tyre. Dhe kush do të kishte besuar se për ta fituar sërish atë liri të humbur 45 vjet me radhë duhet përsëri te luftojnë. Lufta tash ndryshon esencialisht, sepse duhet luftuar kundër vetvetes nga e cila duhet fituar lirinë e shkelur. Të gjithë popujt e mbetur në pjesën socialiste të rregullimit shoqëror, këto ditë të agonisë socialiste numërojnë humbjet kombëtare gjatë kësaj kohëzgjatjeje të perandorisë së kuqe. Derisa ata kanë pasur mundësi t'i kenë edhe shifrat e sakta të humbjeve sepse e kanë përfunduar epokën, unë mund të supozoj sepse populli im ende s'e ka përfunduar këtë epokë, sadoqë i pari ka hyrë në të, në agimin e kuq, pas Luftës së II. Ekziston një lojë, rregullat e së cilës parashohin se ai që hyn i pari, i fundit del nga loja. 

Derisa gjendesha në Beograd në prag të festave të mia kombëtare 78 vjetorit të shpalljes së pavarësisë, 45 vjetorit të hyrjes në socializëm dhe posaçërisht të 800 vjetorit të shtetit të parë shqiptar, më bënë përshtypje dy botime që shiteshin në rrugën e Knjaz Mihajlllt, "Otadzbinä' (Atdheu) dhe " Velika Srbija" (Serbia e Madhe). Titulli "Otadzbina" i gazetës cirilike te Beogradit as që më ra në sy, sepse sot është një nga fjalët më inflatore, por teksti i shqiptuar nga shitësi i gazetave në rrugë më ngacmoi veshin me atë intonim alarmues: Iu që s'keni atdhe, blene atdheun". Titulli "Velika Srbija" i botimit tjetër që i rrinte në anën tjetër të rrugës vetëm c plotësonte dhe e precizonte atë absurd të shitjes dhe blerjes së atdheut. Kureshtjen time për të parë atë shfaqje të shitjes c blerjes së atdheut, nuk e zgjoji dëshira ime për të blerë atdhe sepse kurrë s'kam pritur se mund të dalë ne treg një artikull i atillë, Por vetëm interesimi që më lindi për të parë se kush shet zakonisht dhe kush blen rëndom atdhe. Më në fund pashë se ata vetëm bënin tregti ndërmjet veti në dy anët e kundërta të së njëjtës rrugë të shtruar që nga Mesjeta. Ata të "Velika Serbisë", nxitonin të blenin atdhe kurse ata të "Atdheut" përpiqeshin t'u shesin mall fals atyrc të "Velika Serbisë". Dhe pastaj i ndërronin vendet, ata të "Velika Srbija" fillonin shitjen e mallit e ata të "Atdheut" nxitonin ta blenin sa më parë si atdhe. 

Derisa po ndigja këtë lojë amhiciesh në Beograd, presioni asociativ më kujtoi rrëfimin tragjik të qenies sime kombëtare të agimit të sozializmit të artikuluar si heqje dorë nga hapësira e vet shpirtërore e që ma kish treguar miku im që tash është në moshë të shtyrë. Derisa gjendej në studime në Zagreb, menjëherë pas Luftës, kishte takuar rastësisht dy bashkatdhetarë nga Lushnja, të cilët i kishte ngacmuar për atë slloganin c njohur te Trieshtës: "Zivot damo Trst ne damo" që për çudinë time, pas Luftës ishte brohoritur edhe në Shqipëri. Ju mund të interesoheni për shqiptarët, u kish thënë, para se të shkoni aq larg. Ata ishin përgiigjur triumfalisht si në Frontin e Sremit, "Ju jeni mirë edhe jashtë kufijve, sepse jeni në socializëm. Ne duhet të luftojmë per vëllezërit tanë të Trieshtës të cilët kanë mbetur nën Kthetrat e Kapitalizmit. 

Pas këtij argumenti marr guximin të deklaroj se socializmi dëmin më të madh kombëtar ua ka sjellë shqiptarëve ne tërë hapësirën e llagerit socialist. Pse? Dy njerëzit me ndjenja të dëlira e që nuk dyshoj hiç në patriotizmin e tyre dhe në gatishmërinë per te dhënë edhe jetën kur e lyp atdheu, me një fjali humane e kanë shprehur tërë atë tragjikë të utopisë vetëvrasëse shqiptare të pasluftës.

Në instancën e fundit te utopisë së vet socializmi ka pasur karakter antikombëtar por atë trysni të ndrydhjes shpirtërore nuk e kanë përjetuar të gjitha kombet njesoj. Të mëdhenjetë kur kanë bërë restriksione të trashëgimisë historike kombetare, si nje nga kërkesat bazë te shoqërisë se re që niste së ndërtuari nga fillimi c që e kishte bëre ligj revolucionin e jo evolucionin, krijonin nje idolatri të re kombetare per ta zëvendësuar idolatrinë c vjetër mesjetare. Duke iu përmbajtur. këtij shablloni, komunistet shqiptare ne tërë hapësirën kulturore gjitheshqiptare, që ne ditet e para të pasluftës nisën restriksionet e trashëgimisë historike, më arsyetim, siç thoshin, të shfrytëzimit kritik te thesarit të trashëguar. Por, pjesën tjetër te procesit universal që quhej "krijim i nje bote te re" ata nuk e bënë si popujt e tjerë te llagerit socialist, por per t'u dëshmuar me bindshëm ne ortodoksinë c vet bolshevike ne vend që të krijonin idolatrine primitive kombëtare si gjithë bota e pacivilizuar komuniste, shkonin edhe nje hap me tej dhe krijonin si të veten idolatrine primitive antikombëtare të stapele të Rosisë. Nje nga detyrat e ngutshme te misionit te ri te pasluftës që i ishte bërë obsesion "bota e re" e që pastaj 45 vjet lëngoi nga mania e trashgimis kombëtare e që ne instancn e fundit nuk ngurronte ta deklaronte, ishte ardhja ne kete bote per të përmbysur boten e mparshme, sie e quanin ata, te vjetër e të panevojshme për njeriun e ri Socialist. Ne atë Projekt afatgjate, absurdi më i madh shfaqet ne përmbysjen e toponimisë mijëvjeçare kombëtare që duhej te shënonte prfundimin e nje kohë te vjetër dhe ne krijimin e nje Toponimie të re, ideologjikisht të shëndoshë që do të bënte te mundur krijimin e nje idolatrie primitive per të nisur dëshminë që do t'u lihej brezave që vijnë se bota fillon prej nesh e me ne dhe per të shfaqur kënaqësinë per faktin se baballarët tanë s'kane bërë gië per te qenë më shekuj, vetëm kanë numeruar yjet tërë kohën Por, Ido absurd ka edhe nuancat e veta që e shkallëzojnë varësish nga hapësira ku shfaqet. Derisa pjesa me e madhe e popujve te vathës socialiste e zëevendësonin toponiminë e trasheguar me Idolatrinë e vet kombëtare te ideologjisë se shëndoshë shqiptarët shënojne presedence. Askush ne bot nuk shfaq habi per Leningradin apo Stalingradin sovjetik, ashtu siç nuk shfaq habi per 8 qytetet e  Jugosllavisë, të emërtuar  me emrin e Titos, por tërë bota e civilizuar, përveç inteligjencies meskine shqiptare, çuditet tej mase dhe nuk mundet të gjejë shpjegim logjik për Qytetin Stalin (kalk nga përkthimi mekanik i Stalingradit) të zhvendosur në brigjet mediterane të shtetit të, ngushtë shqiptar. Askush nuk do t'i çuditej Shqipërisë  socialiste  të kish pagëzuar ndonjë qytet me emrin e Enver Hoxhës udhëheqësin e Revolucionit, sepse ky ishte një stereotip normal për epokën e socializmit, diçka e provuar, diçka e provuar dhe e natyrshme për logjikën e "botës së re", por gjitkush i çuditet për importimin e një malli aq të rëndë në kohën kur në vend mund të gjejë me bollëk prodhime të atillë me etiketë të firmës vendëse.

Mitrovica e Titos (kalk nga përkthimi i drejtpërdrejtë i Titova Mitrovica) që është ekuivalent i Qytetit Stalin (Stalingrad), është pagëzim i ngjashëm me kodeksin e idolatrisë se "botës së re" të cilin shqiptarët e pranojnë si fosil të një ekspedite pagëzuese të giysmës se dytë të, shekullit XX në tërë hapësirën jetësore shqiptare. Përse shiptarët ngurrojnë te krijojnë idolatrinë e tyre me paketim bolshevik shqiptar dhe përse atë e zëvendësojnë me idolatriantikombëtare.

Një kohë të gjatë njerëzit që i kanë prirë ndërtimit të "botës së re "shqiptare nuk kanë mundur ta bindin veten në madhështinë e vet dhe s'kane pasur guxim te pagëzojnë me emrin e tyre qytete të tëra. Si rezultat i kësaj ata shpesh kanë plasuar fotografi të rastit, të bëra krah por krah me udhëheqësit e mëdhenj te revolucionit, Stalin e Titon , për ta artikuluar revolucionaritetin e vet dhe bësnikërinë ndaj kauzës së proletariaiti ndërkombëtar. Ekzemplarë tipikë janë fotot e Enverit me Stalinin dhe Fadil Hoxhës më Josip më Bronzin. Kur më në Fund kanë marrë zemër dhe e kanë bindur veten për madhështinë e vet, ka vërshuar një lumë i paparë i pagëzieve të institucioneve  e kooperativave, i organizatave të pionierëve e i universiteteve, i kantierëve punues e i komisioneve ideologjike, për ta socializuar atë bindje edhe te mileti. Dhe kjo është krejt normale e në vazhdën e te njëjtit model që strihet në tërë hapësiren onomastike bolshevike evropiane ku nuk mund të ketë tepri dhe inflacion emërtimesh sepse nuk ekziston ndjenja e masës dhe kufiri që mund të ndalë pasionet.

Një nga specifikat e tejkalimit te kufirit të masës në planin omomastik bolshevik shqiptar është inflacioni i rritur dita ditës gjatë tërë 45 viteve të patronimeve karizmatike komuniste në folklorin dhe tekstet e këngëve shqiptare.

Në kohën e vërshimit të pustetit absolut të idolatrisë bolshevike, shqiptarët s'kane mundur të bëjnë asnje çast jetë individuale 45 vjet më radhë, kudo që janë gjendur ata, përveç nëse kanë vendosur të bllokojnë tërësisht mekanizmat receptuese të artit gjë që nuk mund të bëhet në hapësirën jetësore ku ka pasur pushtet partia bolshevike kudo në Evropë Ata s'kanë mundur të bëjnë jetë individuale sepse patronimet karizmatike të onomastikës  bolshevike i kanë përcjellë në çdo kohë dhe në çdo vend; në gëzime familjare dhe në mort, në rrugë dhe në shtëpi në orar të punës dhe në uikend, në shtratin bashkëshortor dhe në pushim të lindjes, në mbledhjet partiake të mbrëmjëve dhe në ballot e vona të rinisë, me një fjalë kudo që ata kanë dëgjuar këngë popullore apo argëtuese. Po ç`është edhe më keq ata s'kanë mundur të bëjnë  jetë të qetë individuale as kur kanë dalë dorë për dore me të dashurin apo të dashurën parqeve të qytetit ku kanë pasur nevojë të jenë më së shumti vetëm, sepse pranë rrugës apo pranë lulishtes në fasadat e ndërtesave të banimit apo në kantiere, në çerdhe apo në universitete, kanë ngritur grushtin lart patronimet e Revolucionit të Tetorit dhe të gjitha variacionet revoluacionare që kanë ardhur më vonë. Krejt ky inflacion idolatrik me fanatizëm ka qenë i dendësuar brenda kallëpit ideologjik të kampit socialist dhe që t'i përmbahet  synimit esencial, krijimit të iluzionit se bota fillon prej nesh e me ne, kanë bërë restriksionin më të vrazhdë të trashegimisë kombëtare shqiptare. Herë‑herë prijësit e Revoluionit që 45 vjet rrjedh në paqe, tërthorazi, me rastin e shënimit të ndonjë  ngjarijeje të madhe të historisë së mëhershme kombëtare, kanë lëshuar pe në revolucionaritetin e vet dhe kanë zënë në gojë ndonjë ngjarje  apo personalitet dhe kanë lejuar  të vendoset  ndonjë bust, por kurrë nuk kanë lëshuar pe në kokëforësinë e ortodoksiz- min e vet ideologjik, per t'u lëshuar vend proporcional, sepse atëherë do të shembej synimi kryesor i "botës së re" së çdo gjë fillon prej vitit 1945. Shtatora e Stalinit në qendër të Tiranës dhe firma ë Titos në fasadën e ndërtesës qendrore në rrugën kryesore "Marshall Tito" në Prishtinë janë dy udhërrefyesit kryesorë që duhet t'u përkujtojnë shqiptarëve çdo mëngjes se historia e tyre fillon me këta dy bij im.' të mëdhenj të popullit (shqiptar) dhe se çdo gjë që është krijuar  para tyre duhet të merret me rezervë sepse i takon botës së vjetër e të prapambetur. Në këto kushte, shqiptarët pranojnë deklaratën vetëvrasëse kulturore të shpallur me dekret nga rovolucioni që rrjedh edhe në paqe, "luftën kundë shfaqjeve te huaja". Shablloni i ketillë ideologjik që lind në kohën kur populli shqiptar veç ishte zhytur deri në fyt në "shfaqjen e huaj" me vetëvrasëse të historisë së vet, s'është kurrgje tjetër vetëm një farsë e përsëritur mijëra herë në pakëtim e patetikë të njëjtë edhe në vendet e tjera te kampit, e, kishte për qëllim mbrojtjen e shfaqjes së huaj ideologjike të Azisë nga "Shfaqjet e huaja" estetike të Evropës së civilizuar të cilës, populli shqiptar organikisht e historikisht i takonte me shekuj.

         Nëse popujt e tjerë të fatiti të njëjtë të zhvillimit të pasluftës socializmi i kish ngadalësuar ne zhvilimin normal kombëtar, popullin shqiptar cëe ka bIlokuar plotësisht në plan shpirtëror. Fati specifik i zhvillimit të shqiptarëve në Evrope ku në prag të hyrjes në socializëm kishte shkallën maksimale të analfabetizmit dhe përgatitej të themelonte inxtitucionet moderne arsimore, shkencore e kulturore te botës së qytetëruar, bëri që shqiptarët ta përjetojnë më rëndë atë barrë kanonizimi ideologjik për të pasur ndrydhjen e shpirtit shqiptar në tërë hapësirën jetësore. Të tjerët, kush më pak e kush më shumë trashëgonin qendra të mëdha universitare e akademike, industriale e kulturore sepse kishin pasur rrugë më te qetë cëe më të hapur të zhvilimit të mëparshëm andaj edhe më lehtë do ta bëjnë kapërcimin në magjistralen që e kishin lëshuar për një kohë 45 vjeçare të aksidentit vërshues revolucionar.

dhjetor, 1990

Tekstet e prezentuara domosdoshmërisht nuk përfaqësojnë politikën e redaksisë të www.ulqini.de  nuk jep përgjigje për faqe externe
Inhaltlich Verantwortlicher gemäß § 6 MDStV: Shaban Burri
Haftungshinweis: Trotz sorgfältiger inhaltlicher Kontrolle übernehmen wir keine Haftung für die Inhalte externer Links. Für den Inhalt der verlinkten Seiten sind ausschließlich deren Betreiber verantwortlich.Der Inhalt muss nicht mit den Vorstellungen von uns übereinstimmen.